    |
    |
 |
|
umashankarjoshi.in>LIFE> Chronology
Umashankar Joshi: Chronology (English)
|
|
ઉમાશંકર જોશી: જીવનક્રમ | Umashankar Joshi: Chronology
1911
|
|
જન્મ: 21 જુલાઈ (અષાઢ વદ 10, વિ.સં. 1967)
જન્મસ્થળ: ઇડર રાજ્યનું ગામ બામણા, અત્યારના ઉત્તર ગુજરાતના સાબરકાંઠા જિલ્લામાં.
પિતા: જેઠાલાલ કમળજી. મૂળ શામળાજી પાસે ડુંગરોમાં આવેલા લુસડિયા ગામના. ગુજરાતી સાત ચોપડી ભણેલા. ત્રણ નાની જાગીરોના કારભારી. ત્રિવેદી મેવાડા બ્રાહ્મણ.
માતા: નવલબા (મૂળ નામ નર્મદા). ભાઈશંકર ઠાકરનાં પુત્રી. નિરક્ષર. સાત પુત્રો તથા બે પુત્રીઓનાં માતા. વયાનુક્રમે સંતાનોનાં નામ : રામશંકર, છગનલાલ, ઉમાશંકર, ચુનીલાલ, પ્રાણજીવન, કાન્તિલાલ, જશોદાબેન, કેસરબેન, દેવેન્દ્ર.
|
1916
|
|
યગ્યોપવિત સંસ્કાર. પાછળથી જનોઈનો ત્યાગ.
|
1916-'20
|
|
બામણાની પ્રાથમિક શાળામાં શિક્ષણ.
|
1921-'27
|
|
ગુજરાતી ચોથું ધોરણ ઇડર જઈ પૂરું કર્યું. તે પછી ઇડરની પ્રતાપ હાઈસ્કૂલ (એંગ્લો-વર્નાક્યુલર સ્કૂલ)માં શિક્ષણ.
|
1927-'28
|
|
અમદાવાદની પ્રોપ્રાયટરી હાઇસ્કૂલમાં મેટ્રિકની કક્ષાએ શિક્ષણ.
|
1928
|
|
મુંબઈ યુનિવસિર્ટી તરફથી લેવાતી મેટ્રિકની પરીક્ષામાં અમદાવાદમાં પહેલે નંબરે અને મુંબઈ પ્રદેશમાં ત્રીજા નંબરે ઉત્તીર્ણ.
અમદાવાદની ગુજરાત કોલેજમાં પ્રવેશ, જ્યાં 1930 સુધી અભ્યાસ.
ઓક્ટોબરમાં મિત્રો સાથે આબુનો પ્રવાસ. પ્રથમ કાવ્ય `નખી સરોવર ઉપર શરત્પૂણિર્મા'ની રચના.
|
1929
|
|
બીજી જાન્યુઆરીથી શરૂ થયેલી, 34 દિવસ ચાલેલી ગુજરાત કોલેજના વિદ્યાર્થીઓની હડતાળમાં સામેલ.
કોલેજના પ્રથમ વર્ષમાં ત્રીજા વર્ગમાં ઉત્તીર્ણ.
|
1930
|
|
કોલેજના બીજા વર્ષની પરીક્ષા આપી.
સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામમાં સક્રિય. એપ્રિલના આરંભથી સત્યાગ્રહી તરીકે વીરમગામ છાવણીમાં.
|
1930-'31
|
|
પહેલો જેલનિવાસ. ચૌદ અઠવાડિયાનો, નવેમ્બર 1930થી; સાબરમતી જેલ તથા યરવડાની તંબુજેલમાં.
|
1931
|
|
એપ્રિલમાં કરાંચીમાં મળેલા કોંગ્રેસના રાષ્ટ્રીય અધિવેશનમાં હાજરી.
કોલેજમાં ન જોડાતાં, જૂનથી વરસના અંત સુધી ગૂજરાત વિદ્યાપીઠમાં નિવાસ.
 વિશ્વશાંતિ ખંડકાવ્યનું આ દરમ્યાન સર્જન અને પ્રકાશન.
|
1932
|
|
બીજો જેલનિવાસ, આઠ માસનો; સાબરમતી તથા વીસાપુર જેલમાં.
|
1933
|
|
પૂણેમાં દેવદાસ ગાંધીને પ્રચાર-પ્રસારકાર્યમાં સહયોગ.
|
1934
|
|
એપ્રિલમાં પિતાનું અવસાન.
મુંબઈમાં એલ્ફિન્સ્ટન કોલેજમાં બી.એ.ના ત્રીજા વર્ષમાં પ્રવેશ.
ગંગોત્રી(કાવ્યસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
|
1936
|
|
અર્થશાસ્ત્ર (મુખ્ય) તથા ઇતિહાસ (ગૌણ) વિષયો સાથે મુંબઈ યુનિવસિર્ટીની બી.એ. ઓનર્સ પરીક્ષામાં બીજા વર્ગમાં ઉત્તીર્ણ.
મુંબઈમાં પ્રગતિશીલ લેખક સંઘ (Progressive Writer' Association) સ્થાપવામાં સક્રિય હિસ્સો.
સાપના ભારા(એકાંકીસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
|
1937
|
|
25 મે, બુદ્ધપૂણિર્માને દિવસે જ્યોત્સ્ના નૃ. જોશી (કર્વે યુનિવસિર્ટીનાં સ્નાતક) સાથે લગ્ન. આને કારણે કુટુંબ સાથે નાતમાંથી બહિષ્કૃત.
મુંબઈની વિલેપાર્લેની ગોકળીબાઈ શાળામાં શિક્ષક.
શ્રાવણી મેળો(વાર્તાસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
ગાંધી કાવ્યસંગ્રહનું સંપાદન, સ્નેહરશ્મિ સાથે.
|
1938
|
|
ગુજરાતી (મુખ્ય) તથા સંસ્કૃત (ગૌણ) વિષયો લઈ મુંબઈ યુનિવસિર્ટીની એમ.એ.ની પરીક્ષા પ્રથમ વર્ગમાં ઉત્તીર્ણ.
સિડનહામ કોલેજ ઓફ કોમર્સ અને ઇકોનોમિક્સ(મુંબઈ)માં ગુજરાતીના પાર્ટ ટાઇમ અધ્યાપક, 1939 સુધી.
કલકત્તામાં રવીન્દ્રનાથ ટાગોરના પ્રમુખપદે યોજાયેલી ભારતીય લેખક પરિષદની એક બેઠકમાં પ્રમુખ તરીકે ભાગ લેવા નિમંત્રણ, પરંતુ સગવડના અભાવે ન જઈ શકાયું.
ત્રણ અર્ધું બે અને બીજી વાતો(વાર્તાસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
|
1939
|
|
અમદાવાદની ગુજરાત વર્નાક્યુલર સોસાયટી (ગુજરાત વિદ્યાસભા) દ્વારા શરૂ થતા અનુસ્નાતક અધ્યયનસંશોધન વિભાગમાં અધ્યાપક તરીકે નિયુક્તિ.
રણજિતરામ સુવર્ણચંદ્રક, ગંગોત્રી માટે.
નિશીથ(કાવ્યસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
ગુલે પોલાંડ(પોલેન્ડના કવિ આદમ મિકીયેવિટ્ઝનાં કાવ્યોના અનુવાદ)નું પ્રકાશન.
|
1940
|
|
પારકાં જણ્યાં(નવલકથા)નું પ્રકાશન.
આનંદશંકર ધુવ્રકૃત કાવ્યતત્ત્વવિચારનું સંપાદન, રા. વિ. પાઠક સાથે.
|
1941
|
|
પુત્રી નંદિનીનો જન્મ.
અખો : એક અધ્યયન(વિવેચનસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
સાહિત્યપલ્લવ ભાગ 1-2-3નું સંપાદન, સ્નેહરશ્મિ સાથે.
આનંદશંકર ધુવ્રકૃત સાહિત્યવિચારનું સંપાદન, રા. વિ. પાઠક સાથે.
|
1942
|
|
હિન્દ છોડો ચળવળ દરમ્યાન ભૂગર્ભપત્રિકાનું લેખન અને સંચાલન.
આનંદશંકર ધુવ્રકૃત દિગ્દર્શનનું સંપાદન, રા. વિ. પાઠક સાથે.
બાળાશંકર કંથારિયાકૃત ક્લાન્તકવિનું સંપાદન.
|
1944
|
|
એપ્રિલથી જુલાઈ-સપ્ટેમ્બર 1946 સુધી બુદ્ધિપ્રકાશ ત્રૈમાસિકનું સંપાદન.
ડિસેમ્બરમાં મદ્રાસમાં યોજાયેલ અખિલ ભારતીય ઇતિહાસ પરિષદમાં હાજરી. એ નિમિત્તે પત્ની તથા પુત્રી સાથે દક્ષિણ ભારતનો 42 દિવસનો પ્રવાસ.
પ્રાચીના(નાટ્યાત્મક કાવ્યો)નું પ્રકાશન.
મહિડા પારિતોષિક, પ્રાચીના માટે.
|
1945
|
|
નર્મદ સુવર્ણચંદ્રક, પ્રાચીના માટે.
|
1946
|
|
2 સપ્ટેમ્બરથી ગુજરાત વિદ્યાસભાના અધ્યાપકના સવેતન વ્યવસાયમાંથી સ્વેચ્છાએ રાજીનામું.
આતિથ્ય(કાવ્યસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
પુરાણોમાં ગુજરાત(સંશોધનગ્રંથ)નું પ્રકાશન.
આનંદશંકર ધુવ્રકૃત વિચારમાધુરીનું સંપાદન, રા. વિ. પાઠક સાથે.
|
1947
|
|
જાન્યુઆરીમાં સંસ્કૃતિ સામયિક શરૂ કર્યું.
અંતરાય(વાર્તાસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
|
1948
|
|
પુત્રી સ્વાતિનો જન્મ.
નવેમ્બર-ડિસેમ્બર દરમ્યાન માતા અને જ્યોત્સ્નાબેનનાં મામી સાથે ઉત્તરપ્રદેશ, બિહાર, બંગાળ અને ઓરિસ્સાની યાત્રા.
સમસંવેદન(વિવેચનસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
|
1950
|
|
ઉત્તરરામચરિત(નાટ્યાનુવાદ)નું પ્રકાશન.
|
1951
|
|
ગોષ્ઠી(સર્જનાત્મક નિબંધો)નું પ્રકાશન.
શહીદ(એકાંકી સંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
વરસની શ્રેષ્ઠ વાર્તાઓનું સંપાદન.
|
1952
|
|
બેઇજંગિમાં એશિયાઈ તથા પેસેફિક દેશોની શાંતિપરિષદમાં હાજરી આપવા રવિશંકર મહારાજ અને અન્ય સાથે ચીનનો 54 દિવસનો પ્રવાસ.
ચીનથી પાછા વળતાં સિંગાપુર, જાવા, બાલી, મલાયા અને શ્રીલંકાનો પ્રવાસ.
|
1953
|
|
લોકભારતી શિક્ષણસંસ્થા(સણોસરા, જિ. ભાવનગર)ની સ્થાપનામાં સક્રિય રસ. ત્યાં શરૂઆતના ગાળામાં મુલાકાતી અધ્યાપક તરીકે સેવાઓ.
સંદેશ દૈનિકમાં `સાહિત્યસાધના' કટારનું લેખન, એક વરસ સુધી.
અખાના છપ્પાનું સંશોધન અને સંપાદન.
બળવંતરાય ઠાકોરકૃત મ્હારાં સોનેટનું સંપાદન.
|
1954
|
|
રાષ્ટ્રીય સાહિત્ય અકાદમીના પ્રારંભથી તેની સામાન્ય સભા (જનરલ કાઉન્સિલ) તથા તેની કારોબારી(એક્ઝેક્યૂટિવ)ના સભ્ય.
21 જૂનથી ગુજરાત યુનિવસિર્ટી(અમદાવાદ)માં ગુજરાતી સાહિત્યના મુખ્ય અધ્યાપક તરીકે નિયુક્ત. તે સાથે જ યુનિવસિર્ટીના ગુજરાતી ભાષા સાહિત્યભવનના અધ્યક્ષ. 1966માં યુનિવસિર્ટીના કુલપતિ નિમાયા ત્યારે આ બે પદોએ ચાલુ રહ્યા પરંતુ વેતન લેવાનું બંધ કર્યંુ.
વસંતવર્ષા(કાવ્યસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
|
1955
|
|
વેડછી ખાતે ગાંધી વિદ્યાપીઠના પદવીદાન સમારંભમાં દીક્ષાન્ત પ્રવચન.
નડિયાદ ખાતે યોજાયેલી ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદના 19મા અધિવેશનના સાહિત્યવિભાગના પ્રમુખ. એ જ પ્રસંગે પરિષદમુક્તિનું સફળ આંદોલન ચલાવ્યું.
`ગંગોત્રી' ટ્રસ્ટની સ્થાપના.
શાકુન્તલ(નાટ્યાનુવાદ)નું પ્રકાશન.
|
1956
|
|
રાષ્ટ્રીય સાહિત્ય અકાદમીના પ્રતિનિધિ તરીકે લલિત અકાદમીના સભ્ય.
ભારત સરકાર તરફથી અમેરિકાની યુનિવસિર્ટીઓમાં `જનરલ એજ્યુકેશન'ની પ્રવૃત્તિઓના નિરીક્ષણ અર્થે મોકલેલા પ્રતિનિધિમંડળના એક સભ્ય તરીકે અમેરિકા-ઇંગ્લેન્ડનો પ્રવાસ.
જુલાઈમાં લંડનમાં ભરાયેલી પી.ઈ.એન.ની આંતરરાષ્ટ્રીય પરિષદમાં હાજરી. પાછા વળતાં ફ્રાન્સ, જર્મની, સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ, ઇટાલી, ગ્રીસ તથા ઇજિપ્તનો પ્રવાસ.
|
1957
|
|
તોક્યો-ક્યોતોમાં ભરાયેલી પી.ઈ.એન.ની આંતરરાષ્ટ્રીય પરિષદમાં ભાગ લીધો. હીરોશીમાનો પ્રવાસ.
અખિલ ભારતીય લેખક પરિષદ, કલકત્તાના વિભાગીય પ્રમુખ.
પોતાના નિવાસસ્થાન `સેતુ', 26, સરદાર પટેલ નગર, અમદાવાદ ખાતે સ્થાયી થયા.
ગુજરાતી લોકસાહિત્યમાળા(મણકો-1)નું સંપાદન, અન્ય સાથે.
|
1959
|
|
મુંબઈ યુનિવસિર્ટીમાં ઠક્કર વસનજી માધવજી વ્યાખ્યાનમાળામાં `કવિતાવિવેક' અંગે વ્યાખ્યાનો.
કુટુંબ સાથે કુમાઉં પર્વતોનો પ્રવાસ.
ઉઘાડી બારી(નિબંધસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
અભિરુચિ(વિવેચનસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
વિસામો(વાર્તાસંગ્રહ)નું પ્રકાશન, જેમાં ત્રણ અર્ધું બે અને અંતરાયની કેટલીક વાર્તાઓ અને કેટલીક નવી વાર્તાઓ મૂકી જૂના બે સંગ્રહો રદ કર્યા.
ગુજરાતી લોકસાહિત્યમાળા(મણકો-2)નું સંપાદન, અન્ય સાથે.
હરિશ્ચંદ્ર ભટ્ટકૃત સ્વપ્નપ્રયાણ(કાવ્યસંગ્રહ)નું સંપાદન.
|
1960
|
|
શૈલી અને સ્વરૂપ(વિવેચનસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
નિરીક્ષા(વિવેચનસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
|
1961
|
|
13 એપ્રિલે કટકમાં યોજાયેલા ઉડિયાભાષી લેખકોના વાષિર્ક `વિષુવમિલન'માં અતિથિ તથા પ્રમુખ.
7-8 મેએ કલકત્તામાં રવીન્દ્ર જન્મશતાબ્દીના ઉત્સવમાં ભાગ લીધો.
વડાપ્રધાન પંડિત જવાહરલાલ નહેરુએ દેશભરમાંથી આમંત્રેલી દોઢસો વ્યક્તિઓની 30 સપ્ટેમ્બરથી 2 ઓક્ટોબર સુધી દિલ્હીમાં યોજાયેલી નેશનલ ઇન્ટિગ્રેશન કોન્ફરન્સ (રાષ્ટ્રીય એકતા સંમેલન)માં એક સભ્ય તરીકે ભાગ લીધો.
5 ઓક્ટોબરથી 29 ઓક્ટોબર સુધી ભારત સરકારના પાંચ લેખકોના પ્રતિનિધિમંડળમાંના એક સભ્ય તરીકે રશિયાનો પ્રવાસ.
ડિસેમ્બરમાં નિખિલ ભારત બંગીય સાહિત્ય સંમેલન દ્વારા જોરાસાંકો, કલકત્તા ખાતે યોજાયેલા રવીન્દ્ર જન્મશતાબ્દી અધિવેશનનું ઉદ્ઘાટન.
કવિની સાધના(વિવેચનસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
|
1962
|
|
મૈસૂરમાં યોજાયેલા પી.ઈ.એન.ના 24મા અધિવેશનના વિભાગીય પ્રમુખ.
મરાઠી તેમ જ કોંકણી સાહિત્યકારો સાથે સહકુટુંબ ગોવાનો પ્રવાસ.
|
1963
|
|
શ્રી અને સૌરભ(વિવેચનસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
|
1964
|
|
17 જાન્યુઆરીએ જ્યોત્સ્નાબેનનું અવસાન.
દક્ષિણ ગુજરાત તથા સૌરાષ્ટ્ર યુનિવસિર્ટીની સ્થાપના માટેની ગુજરાત રાજ્યે નીમેલી સમિતિના સભ્ય.
મેમાં પુત્રીઓ સાથે ગંગોત્રીની યાત્રા.
શેક્સપિયર(પરિચય પુસ્તિકા)નું પ્રકાશન.
|
1965
|
|
નેશનલ બુક ટ્રસ્ટ ઓફ ઇન્ડિયાની સલાહકાર સમિતિના સભ્ય.
મહાપ્રસ્થાન(નાટ્યાત્મક કાવ્યો)નું પ્રકાશન.
ઉમા સ્નેહરશ્મિ પારિતોષિક, 1963થી 1965ના ગાળાની શ્રેષ્ઠ સાહિત્ય કૃતિ તરીકે મહાપ્રસ્થાન માટે.
|
1966
|
|
કેન્દ્રીય ભાષા-સલાહકાર સમિતિના સભ્ય.
30 નવેમ્બરથી 17 નવેમ્બર, 1972 સુધી ગુજરાત યુનિવસિર્ટીના કુલપતિ (વાઇસ ચાન્સેલર).
|
1967
|
|
5 ફેબ્રુઆરીએ માતાનું અવસાન.
કન્નડ કવિ પુટપ્પા સાથે 1935થી 1960 સુધીના સમયગાળાની ભારતની શ્રેષ્ઠ સર્જન કૃતિ માટેનો ગ્યાનપીઠ પુરસ્કાર, નિશીથ કાવ્યસંગ્રહ માટે.
મરાઠી સાહિત્યસંઘે આજીવન સભ્યપદ તથા સુવર્ણપદક આપીને સન્માન કર્યું.
દિલ્હીમાં યોજાયેલા ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદના 24મા અધિવેશનના પ્રમુખ.
અભિગ્યા(કાવ્યસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
પ્રતિશબ્દ(વિવેચનસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
અખેગીતાનું સંપાદન, રમણલાલ જોષી સાથે.
|
1968
|
|
કવિશ્રી નાનાલાલ પારિતોષિક, 1967ના શ્રેષ્ઠ કાવ્યગ્રંથ અભિગ્યા માટે.
12 એપ્રિલના રોજ કલકત્તામાં આયોજિત અખિલ ભારતીય કવિ સંમેલનના મુખ્ય અતિથિ.
ફિલ્મ સેન્સરશિપ તપાસ સમિતિ(1968-1969)ના સભ્ય.
|
1969
|
|
બેંગલોર યુનિવસિર્ટી તરફથી ડી.લિટ.ની પદવી.
ગાંધીકથા(ગાંધીજીના જીવનપ્રસંગો)નું પ્રકાશન.
પ્રેમાનંદકૃત દશમસ્કંધ ભાગ-1નું સંપાદન, હરિવલ્લભ ભાયાણી સાથે.
|
1970
|
|
3 એપ્રિલથી રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા રાજ્યસભાના સભ્ય તરીકે નિયુક્ત, છ વર્ષ માટે. આ નિયુક્તિ થતાં ગુજરાત યુનિવસિર્ટીના ભાષાસાહિત્ય ભવનના માનાર્હ અધ્યાપક તેમ જ અધ્યક્ષપદેથી સ્વૈચ્છિક નિવૃત્તિ.
4 એપ્રિલે નાગપુર યુનિવસિર્ટીમાં 51મું દીક્ષાન્ત પ્રવચન.
સિઓલ(દક્ષિણ કોરિયા)માં ભરાયેલી પી.ઈ.એન.ની આંતરરાષ્ટ્રીય પરિષદમાં હાજરી. વચમાં રોકાઈને તાઈવાનમાં એશિયાઈ સાહિત્ય પરિષદમાં ઉપસ્થિત તથા જાપાનમાં ક્યોતોમાં યોજાયેલા એક્સ્પોની મુલાકાત.
કુલપતિઓના મંડળના અધ્યક્ષ તરીકે પશ્ચિમ જર્મનીની યુનિવસિર્ટીઓની મુલાકાત.
11 ઓક્ટોબરના રોજ જોધપુર યુનિવસિર્ટી તરફથી ડી.લિટ્.ની પદવી.
રાષ્ટ્રીય અકાદમીઓ તથા ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ફોર કલ્ચરલ રિલેશન્સની રિવ્યૂ કમિટીના સભ્ય (1970-72).
|
1971
|
|
2 ફેબ્રુઆરીએ શાંતિનિકેતનમાં દીક્ષાન્ત પ્રવચન.
કવિતા વાંચવાની કળા(પરિચય પુસ્તિકા)નું પ્રકાશન.
પ્રેમાનંદકૃત દશમસ્કંધ ભાગ-2નું સંપાદન, હરિવલ્લભ ભાયાણી સાથે.
|
1972
|
|
ગંગોત્રી ટ્રસ્ટ તરફથી `નિશિથ પુરસ્કાર ગ્રંથમાળા'નો આરંભ.
કવિની શ્રદ્ધા(વિવેચનસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
કાવ્યાયન(વિશ્વ કવિતામાંથી 96 કાવ્યોના આસ્વાદ લેખો)નું સંપાદન.
|
1973
|
|
રાષ્ટ્રીય સાહિત્ય અકાદમીનો પુરસ્કાર, કવિની શ્રદ્ધા માટે.
સાંસ્કૃતિક વિનિમય યોજના હેઠળ જુલાઈમાં ફ્રાન્સ, હંગેરી તથા પૂર્વ જર્મનીનો પ્રવાસ. પેરિસમાં આંતરરાષ્ટ્રીય પરિષદમાં હાજરી. ઇંગ્લેન્ડની પણ મુલાકાત.
ઓક્ટોબરમાં જાપાનમાં ક્યોતોમાં ભરાયેલી વિશ્વધર્મપરિષદમાં હાજરી.
ઇન્ડિયન પી.ઈ.એન.ના ઉપપ્રમુખ.
સૌરાષ્ટ યુનિવસિર્ટી તરફથી ડી.લિટ્.ની પદવી.
સૌના સાથી સૌના દોસ્ત(ગાંધીકથામાંથી બાળકો માટે તારવેલા કેટલાક પ્રસંગોનો સંચય)નું પ્રકાશન. ભારતની અન્ય ઘણી ભાષાઓમાં પણ તેનો અનુવાદ.
ગુજરાતી સાહિત્યનો ઇતિહાસ ભાગ-1નું સંપાદન, અન્ય સાથે.
|
1974
|
|
કલાપીનાં કાવ્યોનું સંપાદન.
|
1975
|
|
22 જુલાઈએ રાજ્યસભામાં કટોકટી પર વક્તવ્ય.
ઓક્ટોબરમાં આસામ, મેઘાલય, મણિપુર, નાગાલેન્ડનો પ્રવાસ. ઇમ્ફાલ એકેડેમીમાં `એપિક' વિશે વ્યાખ્યાનો.
ગ્યાનપીઠની પ્રવર સમિતિના અધ્યક્ષ, 1977 સુધી. |
1976
|
|
જાન્યુઆરીમાં રવીન્દ્રચર્ચાભવન, કલકત્તા તરફથી `રવીન્દ્રતત્ત્વાચાર્ય'ની ઉપાધિ.
માર્ચમાં આંદામાનનો પ્રવાસ.
અખિલ હિંદ શરત્ચંદ્ર જન્મશતાબ્દી મહોત્સવ સમિતિના પ્રમુખ.
ઈશાન ભારત અને આંદામાનમાં ટહુક્યા મોર(પ્રવાસવર્ણન)નું પ્રકાશન.
ગુજરાતી સાહિત્યનો ઇતિહાસ ભાગ-2નું સંપાદન, અન્ય સાથે.
|
1977
|
|
દૂરદર્શન અને આકાશવાણીની સ્વાયત્તતા માટેના કાર્યકારી જૂથ(વર્ગીઝ સમિતિ)ના સભ્ય.
દિલ્હીમાં ઇકબાલ ઇન્ટરનેશનલ સેમિનારમાં ઉદ્ઘાટન પ્રવચન.
હવેલી(નાટ્યસંગ્રહ)નું પ્રકાશન જેમાં અગાઉના શહીદ નાટ્યસંગ્રહની કેટલીક કૃતિઓ અને કેટલીક નવી કૃતિઓ ઉમેરીને શહીદ નાટ્યસંગ્રહ રદ કર્યો.
`31માં ડોકિયું(વિદ્યાપીઠ નિવાસ દરમ્યાન લખેલી વાસરી)નું પ્રકાશન.
હૃદયમાં પડેલી છબીઓ ભાગ-1 અને ભાગ-2(વ્યક્તિચિત્રો)નું પ્રકાશન.
કેળવણીનો કીમિયો(શિક્ષણ ઉપરના લેખો)નું પ્રકાશન.
|
1978
|
|
સરદાર પટેલ યુનિવસિર્ટી, વલ્લભ વિદ્યાનગર તરફથી ડી.લિટ્.ની પદવી.
રાષ્ટ્રીય સાહિત્ય અકાદમીના પ્રમુખ, 1983 સુધી.
માર્ચમાં મદ્રાસમાં કુપ્પુસ્વામી સંસ્કૃત સાહિત્ય અકાદમીના સુવર્ણ મહોત્સવમાં અધ્યક્ષ.
સપ્ટેમ્બરમાં રશિયામાં તોલ્સતોયની દોઢસોમી જન્મજયંતીના અનુલક્ષમાં યોજાયેલા સમારંભમાં ત્યાંના લેખકસંઘના નિમંત્રણથી ભાગ લીધો.
ચંદીગઢ યુનિવસિર્ટીના બાબા ફરીદ મધ્યકાલીન અધ્યયન વિભાગના ઉપક્રમે અખા વિશે અંગ્રેજીમાં બે વ્યાખ્યાનો.
ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ માસ કોમ્યૂનિકેશન, દિલ્હીના અધ્યક્ષ.
સભ્ય, નેશનલ બુક ટ્રસ્ટ.
શિવસંકલ્પ(નિબંધસંગ્રહ)નું પ્રકાશન
સમયરંગ(સંસ્કૃતિમાં આ શીર્ષક હેઠળ લખેલી સાંપ્રત સમયના બનાવો વિશેની નોંધોનો સંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
ગુજરાતી સાહિત્યનો ઇતિહાસ ભાગ-3 નું સંપાદન, અન્ય સાથે.
|
1979
|
|
સોવિયેત લેન્ડ નહેરુ એવોર્ડ.
સપ્ટેમ્બર 1979થી સપ્ટેમ્બર 1982 સુધી વિશ્વભારતી, શાંતિનિકેતનના આચાર્ય (ચાન્સેલર).
આચાર્ય ક્ષિતિમોહન જન્મશતાબ્દી સમિતિ, કલકત્તાના પ્રમુખ.
|
1980
|
|
બંને પુત્રીઓ સાથે યુરોપના ચૌદ દેશોની યાત્રા.
સંસ્કૃતિ માસિક મટીને ત્રૈમાસિક બન્યું.
|
1981
|
|
મે-જૂનમાં રશિયાના લેખકસંઘના નિમંત્રણથી તેના સંમેલનમાં હાજરી.
14-16 સપ્ટેમ્બર બુલ્લે શાહ અને પૂરણસંહિ વિશેના રાષ્ટ્રીય પરિષદનું ઉદ્ઘાટન-પ્રવચન.
`વિશ્વગુર્જરી' ગૌરવ પુરસ્કાર.
આધુનિક મહાન ચીની લેખક લુ શુનની જન્મશતાબ્દી પ્રસંગે ચીનના લેખકસંઘના નિમંત્રણથી ત્યાંનો પ્રવાસ.
સ્વ. લીલા રાય સ્થાપિત જયશ્રી સામયિકની સુવર્ણજયંતી મહોત્સવ સમિતિ, કલકત્તાના અધ્યક્ષ.
ઉજ્જૈન આંતરરાષ્ટ્રીય કાલિદાસ ગોષ્ઠિ સપ્તાહની અધ્યક્ષતા.
જબલપુર યુનિવસિર્ટી તરફથી ડી.લિટ્.ની પદવી.
ગૂજરાત વિદ્યાપીઠના પદવીદાન સમારંભમાં દીક્ષાન્ત પ્રવચન.
ધારાવસ્ત્ર(કાવ્યસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
સપ્તપ્દી(કાવ્યસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
સમગ્ર કવિતા 1931-1981(કુલ દસ કાવ્યસંગ્રહોનું સંકલન)નું પ્રકાશન.
પ્રતિભા અને પ્રતિભાવ(ગુજરાતી કવિતામાંથી 60 કાવ્યોના આસ્વાદ લેખો)નું સંપાદન.
ગુજરાતી સાહિત્યનો ઇતિહાસ ભાગ-4નું સંપાદન, અન્ય સાથે.
|
1982
|
|
મ. સ. યુનિવસિર્ટીના ઉપક્રમે મહારાજા સયાજીરાવ મેમોરિયલ લેક્ચર્સ : પ્રેમાનંદ વિશે વ્યાખ્યાનો.
વિશ્વભારતી, શાંતિનિકેતન તરફથી `દેશિકોત્તમ'ની પદવી.
શબ્દની શક્તિ(વિવેચનસંગ્રહ)નું પ્રકાશન.
|
1983
|
|
સભ્ય, પ્રેસ કાઉન્સિલ ઓફ ઇન્ડિયા.
મેનેઝીઝ બ્રેગાન્ઝા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ, ગોવાના માનાર્હ સભ્ય.
|
1984
|
|
સંસ્કૃતિ સ્વેચ્છાએ બંધ કર્યું.
સર્જકની આંતરકથા(46 ગુજરાતી સર્જકોની કેફિયતો)નું સંપાદન.
|
1985
|
|
મહાકવિ કુમારન્ આશન્ પારિતોષિક.
રાષ્ટ્રીય સાહિત્ય અકાદમીના મહત્તર સદસ્ય (ફેલો) તરીકે નિયુક્તિ.
ઇન્ડિયન પી.ઈ.એન.ના પ્રમુખ.
13-14 માર્ચ : મદ્રાસમાં સંસ્કૃત એકેડેમીના ઉપક્રમે મહાભારત પર વ્યાખ્યાનો.
ડિસેમ્બરમાં વેડછીમાં યુદ્ધવિરોધી આંતરરાષ્ટ્રીય સંમેલનમાં સ્વાગત પ્રવચન.
યુરોપયાત્રા(પુત્રીઓ નંદિની અને સ્વાતિ સાથે લખેલા પ્રવાસપુસ્તક)નું પ્રકાશન.
|
1986
|
|
ફેબ્રુઆરીમાં અસમ સાહિત્યના કામપુર સંમેલન(આસામ)ના મુખ્ય અતિથિ.
એપ્રિલમાં ઉત્તર અમેરિકાની ગુજરાતી સાહિત્ય અકાદમીના આમંત્રણથી અમેરિકા તથા કેનેડાની મુલાકાત.
ઇસામુ શિદા અને અન્ય(વ્યક્તિચિત્રો)નું પ્રકાશન.
નિશ્ચેના મહેલમાં(ભજનોના આસ્વાદ)નું પ્રકાશન.
|
1987
|
|
ઇન્ડિયન નેશનલ કમ્પેરેટિવ લિટરેચર એસોસિયેશનના અધ્યક્ષ.
કાલિદાસ(પરિચય પુસ્તિકા)નું પ્રકાશન.
|
1988
|
|
Kalidasa's Poetic Voice(વલ્લતોળ સ્મારક વ્યાખ્યાનો)નું પ્રકાશન.
ઈશાવાસ્ય ઉપનિષદ(વિવરણ)નું પ્રકાશન.
પ્રેમાનંદ(પરિચય પુસ્તિકા)નું પ્રકાશન.
Indian Literature: Personal Encounters(ભારતીય સાહિત્ય વિશે અંગ્રેજીમાં લખેલા લેખો)નું પ્રકાશન.
An Idea of Indian Literature(સાહિત્ય અકાદમી સંવત્સર વ્યાખ્યાનો)નું પ્રકાશન.
19 ડિસેમ્બર, સોમવાર (માગશર સુદ 11, વિ. સં. 2045) સાંજે મુંબઈની ટાટા મેમોરિયલ હોસ્પિટલમાં ફેફસાંના કેન્સરથી અવસાન.
|
1989
|
|
વડોદરાની પ્રેમાનંદ સભા તરફથી `પ્રેમાનંદ સુવર્ણચંદ્રક' (મરણોત્તર).
|
મરણોત્તર પ્રકાશનો
1994
|
|
ચીનમાં 54 દિવસ (1952માં કરેલી ચીનની યાત્રાની વાસરી)
યાત્રી (પ્રવાસવર્ણનો)
સર્જકપ્રતિભા-1 (વિવેચન)
સર્જકપ્રતિભા-2 (વિવેચન)
|
|
1995
|
|
જીવનનો કલાધર (ગાંધીજી ઉપર લખાણો)
|
|
1997
|
|
મસ્ત બાલ : કવિ જીવન
કવિતાવિવેક (વિવેચન)
કાવ્યાનુશીલન (વિવેચન)
|
|
1999
|
|
થોડુંક અંગત (આત્મકથનાત્મક લખાણો)
|
|
2004
|
|
શેષ સમયરંગ (સમયરંગમાં સમાવવા રહી ગયેલાં લખાણો)
કાવ્યાનુવાદ (એમણે કરેલા કાવ્યોના અનુવાદ)
|
|
2009
|
|
પત્રો (1928-1950)
|
|
2011
|
|
'31માં ડોકિયું (સંવધિર્ત આવૃત્તિ)
પત્રો : 2 (1951-1970)
જગત-રંગ (રાજકારણ, ધર્મ, સંસ્કૃતિ વિશે લખાણો)
શેષ વાર્તાઓ
શેષ નાટકો
|
|
હવે પછી
|
|
શેષ કાવ્યો
પત્રો:3 (1971-1988)
|
|
|